Janis Lyn Joplin
Η βασίλισσα του Ροκ εν Ρολ και της ψυχεδελικής σόουλ.
19 Ιανουαρίου 1943 – 4 Οκτωβρίου 1970
«Κάθε βράδυ κάνω έρωτα με 25.000 ανθρώπους στη σκηνή, μετά όμως γυρίζω σπίτι μόνη.»
«Είμαι γεμάτη συναισθήματα και θέλω να τα απελευθερώσω. Και αν βρίσκεσαι στη σκηνή και σου βγαίνει και έχεις το κοινό μαζί σου νιώθεις μοναδικός άνθρωπος.»
Προικισμένη με μια συγκλονιστική φωνή, απέδιδε με την ίδια θέρμη τον δυναμισμό του ροκ και την απελπισία των μπλουζ. Καλλιέργησε ένα επαναστατικό, ατομικό στυλ, επηρεασμένο από τα νέγρικα μπλουζ.
Ειδωλά της υπήρξαν οι Λεντμπέλι, ‘Οτις Ρέντινγκ και κυρίως η Μπέσι Σμιθ και η Οντέτα Χολμς από τις οποίες εμπνεύστηκε το ακατέργαστο, πηγαίο φωνητικό της στιλ. Ήταν επίσης ζωγράφος, χορεύτρια και ενορχηστρώτρια μουσικής.
Εναντιώθηκε με τη στάση ζωής, το ντύσιμο, τις προοδευτικές της ιδέες. Κυρίως, με τα τραγούδια που ερμήνευσε με αφτιασίδωτο γρέζι, μοναδική εκφραστικότητα, λες και όρθωνε το ανάστημα εκ μέρους κάθε οργισμένης γυναίκας που είχε πέσει θύμα εξαπάτησης ή κακομεταχείρισης, αλλά και με ένα συρφετό συναισθημάτων που αντηχούσαν αρμονικά σε κάθε διαφορετικό στίχο. Τον έρωτα, την απογοήτευση, την ελεύθερη ζωή μακριά από κανόνες και κοντά στα άκρα αλλά και την κακομεταχείριση των γυναικών όπως στο “Move Over” του τελευταίου της άλμπουμ.
‘Οταν την ρωτούσαν τι έκανε στον ελεύθερο χρόνο της, έλεγε: “Ήμουν απροσάρμοστη. Διάβαζα, ζωγράφιζα και δεν μισούσα τους μαύρους”.
Η προσωπική της ζωή ήταν ένας ανέμελος χορός μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Η ηρωίνη ήταν καθημερινότητα, (έφτασε να ξοδεύει μέχρι και 200 δολάρια τη μέρα για ηρωίνη), το αλκοόλ διέξοδος στις περιόδους αποχής από αυτή και ο συνδυασμός τους η χαριστική βολή στα 27 της χρόνια.
Στο λύκειο Τόμας Τζέφερσον οι συμμαθητές της την αποκαλούσαν “γουρούνι” και “φρικιό”, ενώ η πανεπιστημιακή εφημερίδα “The Daily Texan”, της έκανε ένα αφιέρωμα με τίτλο “Τολμά να είναι διαφορετική”. Το άρθρο ξεκινούσε,”Περπατά ξυπόλυτη, όταν το θέλει, φορά ρούχα Levis στο σχολείο, επειδή της είναι πιο άνετα και παίρνει παντού μαζί της την ώτοχαρπ, εάν θέλει να ακούσει μουσική. Το όνομά της είναι Τζάνις Τζόπλιν.”
Είχε κάνει την πιο τρελή μεταμόρφωση σε Porsche, ψηφίστηκε ως “ο πιο άσχημος άνθρωπος στην Πανεπιστημιούπολη” από τις αδελφότητες στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, είχε σπάσει μπουκάλι Southern Comfort στο κεφάλι του Τζιμ Μόρισον, σχεδίασε η ίδια το τατουάζ που κοσμούσε το χέρι της, ενώ άφησε 1.500 δολάρια στους φίλους της για ένα μεγάλο πάρτι σαν τελευταία της επιθυμία.
Έπειτα από μια θριαμβευτική εμφάνιση στο φεστιβάλ του Μόντερεϊ, κυκλοφόρησε το πρώτο της άλμπουμ με τίτλο “Βig Brother and the Holding Company” με μεγαλύτερη επιτυχία τη διασκευή ενός παραδοσιακού αμερικανικού τραγουδιού, του “Down on Me”. Toν επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε το “Cheap Thrills”, μία αποθέωση της ψυχεδελικής σόουλ που περιλαμβάνει τρία κλασικά τραγούδια της “Piece of My Heart”, “Summertime” και “Ball and Chain”. Ωστόσο, διάφορες δυσκολίες οδήγησαν την Τζάνις στην απόφαση να αφήσει το γκρούπ τον Νοέμβριο του 1968 και να συνεχίσει με τους “Kozmic Blues Band”, με τους οποίους εμφανίστηκε στο φεστιβάλ του Γούντστοκ. Μεταξύ των καλύτερων τραγουδιών που ερμήνευσε ήταν: “Ball and Chain”, “Cry baby”, “Move over”, “Get it while you can”, “Maybe”, “Me and Bobby Mcgee”, “Piece of my Heart”, “Summertime”, “To love somebody”, “Trust me”, “Try (just a little bit harder)”
Κατάφερε να “σπάσει” την ανδροκρατούμενη ροκ μουσική σκηνή, μαζί με την Γκρέις Σλίκ, Πάτι Σμίθ, Τζόαν Μπαέζ και Μάριαν Φέιθφουλ. To 1995 τιμήθηκε με την είσοδό της στο Rock and Roll Hall of Fame, ενώ το 2005, κέρδισε το βραβείο Γκράμμυ Lifetime Achievement Award. Το περιοδικό Rolling Stone την κατέταξε στην 46η θέση στη λίστα του με τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες όλων των εποχών το 2004 και στην 28η θέση με τους καλύτερους τραγουδιστές όλων των εποχών το 2008.
Το περιοδικό ΤΙΜΕ της έδωσε τον τίτλο της “Πιθανότατα ισχυρότερης τραγουδίστριας που είχε επιδείξει το κίνημα των λευκών της ροκ μουσικής”, ενώ ο Ρίτσαρντ Γκολνστάϊν έγραψε για εκείνη τον Μάιο του 1968 στο περιοδικό Vogue “Eίναι η πιο συγκλονιστική ροκ γυναίκα”.
Τραγούδια αφιερωμένα στην Τζάνις Τσόπλιν έγραψαν ή ερμήνευσαν, οι Λέοναρντ Κοέν, Τζέρι Γκαρσία, Τζόαν Μπαέζ, Mamas and the Papas και ο Κάντρι Τζο ΜακΝτόναλντ.
Στις 4 Οκτωβρίου του 1970, βρέθηκε νεκρή από υπερβολική δόση ηρωίνης σε δωμάτιο ξενοδοχείου του Χόλιγουντ.
MULTIMEDIA
